«راه آهـن گرگـان و چـهارراه توســعه»
شنبه ۱ اردیبهشت ماه ۸۰ ……………………………علیرضا پزشکپور
در بین وسایل حمل و نقل چهارگانه هوایی، دریایی، جاده ای وریلی راه آهن از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که در زمینه جابه جایی مسافران در ردیف دوم اهمیت و از نظر حمل بار پس از کشتی های باری در مقام مقایسه رتبه دوم را کسب می نماید که از این رو در کشورهایی که دسترسی به دریا ندارند خط آهن مقام نخست را داراست زیرا ایمنی، رفاه مسافران و اقتصادی بودن را به همراه دارد و برخورداری هر کشوری از آن را می توان یکی از نعمات دانست .
و حتی کارشناسان امر شاخص طول راه آهن را نشان پیشرفت و یا عقب نگهداشتن یک مملکت تلقی می نمایند و از این منظر اگر به خطوط ریلی کشورمان نگاه کنیم در می می یابیم که کشو رمان با توجه به وسعت و جمعیت آن هنوز با معیارهای بین المللی فاصله زیادی دارد و لازم است که هرچه زودتر و بیشتر این وسیله نقلیه عمومی توسعه پیدا نماید .
راه آهن سراسری شمال کشور پس از گذشتن از استانهای تهران- سمنان و مازندران به گلستان رسیده و منتهی به گرگان می شود و در نتیجه مانند یک نقطه کور خاتمه می یابد و به خاطر حلقه مفقوده ای که در اینجا وجود دارد و چند خط پایانی دیگر در نقاط مختلف میهن مان نام بردن از شبکه سراسری راه آهن حرف بی مسمایی می باشد و شایسته است برای خارج شدن از این بن بست غیر از مسیرفعلی تهران به گرگان این خط مو اصلاتی در ابعاد دیگر نیز توسعه یابد زیرا یکی از بسترهای رشد و توسعه هر کشوری حمل و نقل وبویژه راه آهن می باشد که در پویایی آن نقطه از جهان تاثیر بسزایی دارد.
در مورد جابجایی کالا و مسافر از طریق جاده باید گفته شود زمانی این امر مطلوبیت پیدا می کند که توجه ویژه ای نسبت به تعریض و اتوبان کردن جاده گرگان به آزادشهر و ادامه این مسیر تا جنگل گلستان و در نهایت به مشهد مقدس از سوی مسولان انجام گیرد که این جاده بین المللی که دارای اهمیت ترانزیتی و توریستی و زیارتی و تفریحی می باشد هرچه سریعتر به آزاد راه گردد تا از خسارتهای جانی و مالی که اکنون در آن حادث می گردد کاسته شود اما از سوی دیگر باید گفت با توجه به ویژگی های اقلیمی و جغرافیایی که در اینجا وجود دارد، اگر این خط توسعه همه جانبه ای در ابعاد مختلف پیدا نماید کمک بسزایی در رشد و ترقی این استان و در نهایت کل کشور بوجود خواهد آمد که زمینه های توسعه آن بدین قرار است:
مسیر گرگان به گنبد: این خط آهن مرکز استان را به شرق آن متصل می نماید که در این بین شهرهای مختلف هم از آن بهرمند خواهد شد.
مسیر گرگان به ترکمنستان: با توجه به این که از گرگان تا مرز جمهوری ترکمنستان حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلومتر می باشد و به شرط ادامه آن در خاک کشور همسایه و با در نظر گرفتن نقشه شماره یک که این انشعاب در آن لحاظ گردیده است، راه آهن گرگان ارتباط بین المللی پیدا خواهد کرد زیرا با اتصال این خط درآن سوی مرز به واقع به تمام نقاط ترکمنستان و از آنجا به شبکه ارتباطی کشورهای جامعه مشترک المنافع یعنی ۱۵ کشور شوروی سابق ودر نهایت به شبکه راه آهن اروپا و حتی از طرف دیگر به چین اتصال پیدا خواهیم کرد که این در حقیقت متصل شدن به نیمی از شبکه ریلی کره خاک می باشد و برای مزید اطلاع خوانندگان محترم اشاره این مطلب ضروری است که یکی از ویژگیهای این خط نسبت به راه آهن سرخس به تجن این می باشد که نقطه اتصال راه آهن گرگان به ترکمنستان درنواحی دریایی و بندری خواهد بود که از این نظر برتری ویژه ای نسبت به آن دارد.
مسیر گرگان به مشهد: این خط از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا مردم استانهای مازندران و گلستان می توانند از این طریق به مشهد مقدس رهسپار شوند اما در مورد ادامه این مسیر دو طرح وجود دارد.
این اتصال از طریق گرگان به شاهرود پیش بینی شده که در نهایت به مشهد متصل می گردد.
طرح دیگراز سوی استان گلستان مطرح شده که این خط در ادامه راه آهن گرگان به گنبد و عبور از شهرهای بجنورد- شیروان و قوچان ادامه پیدا نماید که در واقع شهرهای شمالی استان خراسان از این طریق نیز به هم می پیوندند.
که در هر صورت با اجرای هر کدام از این خطها شبکه سراسری راه آهن ایران مفهوم واقعی تری به خود می گیرد و آن حلقه مفقوده زنجیر در این حالت برطرف می شود.
مسیر گرگان به تهران: این خط از سالهای قبل دایره بوده اما احتیاج با اصلاح و بازسازی و تجهیز و تقویت آن می باشد و قطارهایی که در آن تردد می نمایند با توجه به مسافت بین گرگان و تهران و بالعکس که حدود ۱۲ ساعت طول می کشد، زمان زیادی است و با تمهیداتی باید مدت این سفر به ۷الی ۸ ساعت تقلیل پیدا نماید که در این زمینه اقداماتی لازم است انجام پذیرد از قبیل برقی کردن که تاثیر مطلوبی در سرعت قطارها خواهد داشت در سرعت قطارها حداقل مابین گرگان تا پل سفید یعنی تا جایی که زمین مسطح هست و یا دو خطه کردن این مسیر، چون یکی ازعواملی که باعث طولانی شدن مدت حرکت می گردد توقف در ایستگاههای مختلف بین بین راهی است تا قطار مقابل برخورداری با آن نداشته باشد که به این ترتیب صدها قطار در شبانه روز حتی به فاصله چند دقیقه از یکدیگر را می توان روزانه نمود بدون اینکه تصافی با هم داشته باشند، البته با توجه به هزینه سنگین ریل گذاری که هر کیلومتر آن حدود ۳۰۰ میلیون تومان هزینه داردو در صورت عدم تامین منابع مالی می توان راه کارهای دیگری در نظر گرفت که تا حدودی همین عمل انجام پذیرد وباصطلاح استفاده بهینه از این خط به عمل آید که کارشناسان صنعت حمل و نقل ریلی به خوبی از آن مطلع اند و در این راستا به عنوان مثال از طرح بلاک می توان نام برد که در آن قطارها با فاصله ها ی مناسب و برنامه ریزی دقیق و با استفاده از چراغ های مخصوص و هشدار دهنده و برقراری ارتباط مخابراتی بین راننده های لکومو تیو با یکدیگر می شود از این روش استفاده نمود.
همچنین تعویض ریل های قدیمی که خوشبختانه از تهران تا ساری این کار انجام شده است که اگر ادامه آن تا گرگان انجام پذیرد سرعت قطار در این مسیر را به غیر از نقاط کوهستانی به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت رساند که در کاهش مدت مسافرت و انگیزه بیشتر برای استفاده از این وسیله نقلیه موثر می باشد. از دیگر اقدام هایی که باید انجام پذیرد فنس کشی دو طرف ریل است که به خاطر گذر از نقاط شهری و روستایی و مسکونی با فاصله های بسیار نزدیک این حفاظ می تواند مسیر کم خطری فراهم نماید که در سرعت قطارها موثر است.
و نکته آخراینکه باید تعداد قطارهای این مسیر را که در حال حاضر شب ها یک سرویس دارد با راه اندازی قطار صبح در هر روز حداقل به دو سرویس افزایش داد تا از ترافیک مسافر در شب کاسته شده و به این ترتیب مشکل تهیه بلیط نیز به حداقل برسد و روز فروش شود و سرویس قطار اتوبوس گرگان به فیروزه کوه تبدیل به قطار عادی گرگان به تهران و بالعکس در صبح ها شود که حداقل در هرروز دو قطار یکی صبح و دیگری شب از تهران به گرگان و بالعکس در حرکت باشند.
امید است مسوولان کشوری و استانی و بویژه استانداران محترم استان های گلستان و مازندران و همچنین نمایندگان محترم مردم این استان ها در مجلس شورای اسلامی با پیگیرهایی که به عمل می آورند توسعه راه آهن شمال و بویژه از گرگان به بعد در جهت های مختلف را شاهد باشیم که در صورت تحقق هریک از این موارد شاهد رشد روز افزون توسعه در استان گلستان و شمال کشور و در نهایت میهن عزیزمان ایران اسلامی خواهیم بود.